Rijksstraatweg 217, 1969 LG Heemskerk, Kadastraal: A 3267
Toen ik in Heemskerk kwam wonen vond ik het een gat. Er was een bioscoop waar ik niet naar toe durfde, er was een café dat dicht was, en tijdens de feestweek traden Corrie Konings en de WICO’s op. Een cultuurschok. Maar er was ook een houthandel waar je spijkers per stuk kon krijgen en een chinees waar je babi pangang kon eten. En het strand was op fietsafstand. Vanuit het dorp stak je aan het eind van de Oosterweg de Rijksstraatweg over. Daar stond in het veld een voormalig tuindershuisje karakteristiek op instorten. Jarenlang.
Rijksstraatweg 217 is rond 1900 als tuinderwoning gebouwd. Het pand staat bekend onder de naam de Vlotter. Het gebouw is gesitueerd aan de westzijde van de Rijksstraatweg en staat een flink eind van de weg af. Het wordt omgeven door tuinbouwgebied. Aan de achterzijde (west) vormt het Noord-Hollands Duinreservaat het achtergronddecor. Hoogstwaarschijnlijk stond op deze plek, of in de onmiddellijke nabijheid, de in 1869 gesloopte hofstede de Vlotter. Volgens informatie van de Historische Kring Heemskerk is de tuinderwoning gebouwd op de fundamenten met de voormalige hofstede.
Het pand bestaat uit één bouwlaag met zolderverdieping onder een mansardedak met ongelijke schilden. Het achterdakvlak heeft een dubbele knik. Het dak is gedekt met rode (oorspronkelijke) Hollandse pannen (aangesmeerd met kalkspecie). De nok ligt evenwijdig aan de straat.
De rechter zijgevel is wit gesausd, de overige gevels zijn gepleisterd en wit geschilderd boven een zwart geschilderde plint. De voorgevel heeft links en rechts in de gevel een éénruitsraam met een éénruits klepraam als bovenlicht. Rechts van het midden zit een fors (niet beschermenswaardig) éénruits raam van latere datum. De rechter zijgevel bezit een dubbel openslaand éénruits raam op de verdieping, de linker zijgevel heeft links een klein toiletvenstertje. De achtergevel heeft enkele eenruitsramen en, links van het vervallen éénlaags houten aanbouwtje, de entree. Achter het pand staat een (niet beschermenswaardige) vervallen houten (spaanplaat) schuur. Het pand heeft een smalle voortuin, omgeven door een eenvoudig, laag, houten hekwerkje. Daarvoor staan drie monumentale beukenbomen.
De voormalige tuinderwoning de Vlotter heeft cultuurhistorische waarde omdat het pand in zijn hoofdvorm herinnert aan de historische plattelandsbebouwing van dit agrarische gebied.
De Vlotter bezit vermoedelijk archeologische waarde die gerelateerd is aan de voormalige hofstede de Vlotter. Het pand is zeer beeldbepalend gelegen gezien vanaf de Rijksstraatweg maar ook gezien vanuit het westelijk gelegen Noord-Hollands Duinreservaat. De vlakke tuinbouwgronden rondom versterken de beeldbepalende ligging. Vanwege de combinatie van de kleinschalige, eenvoudige verschijningsvorm en het karakteristieke silhouet met de kenmerkende mansardekap, de drie monumentale beukenbomen langs de voorgevel, de vrije ligging met de onbebouwde, vlakke tuinbouwgronden rondom en het duinlandschap als coulissedecor op de achtergrond is sprake van een bijzonder landschappelijk ensemble. Het zijn deze beeldbepalende elementen die er voor gezorgd hebben dat de Vlotter een belangrijk beeldmerk is geworden voor de bevolking van Heemskerk.
bron: erfgoedregister gemeente heemskerk
Oase in de binnenduinrand
Nu, bijna vijftig jaar later, is Heemskerk een stuk opgeknapt. Café’s, restaurants, terrassen niet te kort. Alleen durf ik er nog niet naar toe. Ik hoop dat de feestweek nog even niet mag, maar ik krijg ondanks Virus Vleermuis twee nieuwe ogen en zie met het eerste al weer wat kleur. Ik rij langs het voormalige tuindershuisje. “Er gaat een wereld voor mij open”. Hoe hebben ze dat zo gauw geflikt?
Oase in de binnenduinrand
Wie oude kaarten van Noord-Holland bekijkt, ziet dat de duinen aan de Rijksstraatweg, bij het voormalige buurtschap Noorddorp, plotseling terugwijken. Ooit werden de ‘Wildernisse’ hier afgegraven en in cultuur gebracht voor de teelt van prei, spinazie en aardbeien. Precies daar, tussen de tuinderijen, staat een witgepleisterd tuindershuisje uit 1854. Het is gebouwd op de fundamenten van de 17e eeuwse hofstede ‘De Vlotter’.
De laatste jaren verkeert het onbewoonde pandje in jammerlijke staat. Het verval lijkt niet te stuiten. In 2008 overwegen de eigenaar (provincie Noord-Holland) en de beheerder (PWN) sloop. Dat brengt de nodige beroering teweeg. De Heemsstichting en de Historische kring Heemskerk komen in het geweer. De gemeente erkent het cultuurhistorische en beeldbepalende belang en verleent in 2009 de woning de status van gemeentelijk monument (Gemeentelijk monument 0396/H37 Rijkssstraatweg 217 Heemskerk Tuinderswoning “De Vlotter”)
Jeroen de Wilde valt al tien jaar voor de vervallen tuinderswoning op deze bijzondere locatie in de binnenduinrand. Regelmatig informeert hij bij PWN of het te koop komt. Oktober 2014 is het eindelijk zover. Een kijkdag trekt ruim 150 bezoekers, waaronder fotografen en filmploegen. Geïnteresseerden kunnen hun plan en bod in een gesloten envelop indienen. Jeroen de Wilde zet alle zeilen bij. Samen met monumentenarchitect Collo en landschapsarchitect Huiberts stelt hij een uitvoerig restauratievoorstel op. Uit tientallen gegadigden wordt hij geselecteerd als de gelukkige koper.
Na ruim een jaar stevig doorwerken wordt de grondige restauratie in 2016 afgerond.
bron: mooi noord-holland
zie ook: tekeningen en info