Negen nagekomen foto’s
Tata Steel Chess Tournament 2024
tienkampen
Negen nagekomen foto’s
Tata Steel Chess Tournament 2024
tienkampen
Beachclub Sunsea
Vandaag woei het niet alleen, het regende ook nog de hele middag. Ik bracht een bezoekje aan Beachclub Sunsea op het strand van Wijk aan Zee, waar warempel ook tienkampers zaten te schaken. Het was een kwartier lopen vanaf De Moriaan. Joost Jansen zwaaide er de scepter. Hij heette mij hartelijk welkom. Ik was de enige bezoeker. Dat gaf een goed gevoel.
Binnen nam ik één foto…
… en nadat ik een warme beker chocolademelk had gedronken nog een, maar dan vanaf buiten door het raam. Ik ken inmiddels de regels.
Fleur Westerhof
Terug in De Moriaan was het ook erg rustig. De Masters waren een dagje uit naar Den Haag en hadden één wedstrijdleider achtergelaten om op de Challengers te passen. Ik waagde het erop … en nog een keer.
Aashray Mittal
Toen vond ik het mooi geweest. Als een verzopen kat kwam ik thuis. Om eten te koken. Want het was dinsdag.
PS
O ja, dat is waar ook, ik zou Erwin Kalle vragen hoe hij de stelling, die ik gisteren liet zien, had uitgespeeld. Hij dacht even na en lepelde toen de eerste zetten uit zijn hoofd op. Zwart had dame d7 gedaan en toen had hij schaakjes met de dame op g4 en g5 gegeven, koning naar e6 paard op g7 schaak, koning naar d6, toren d1 schaak , paard ertussen. paard geslagen…Ging ie mat vroeg ik. Nee mat niet, maar hij verloor uiteindelijk zijn dame en gaf toen op, zei Erwin. En weg was hij. Hij ging nog even bij een clubgenoot kijken.
Het duizelde mij. Maar gelukkig geeft de website van de Stukkenjagers uitkomst:
Tienkampers
Maandagmorgen eerst naar Alkmaar om het oog aan de dokter te laten zien. Dat zag er boven verwachting goed uit. Daar was ik erg blij mee. De dokter ook. De operatie was buitengewoon goed geslaagd, vond hij. Ik bedankte hem uitbundig en vroeg: dus als het goed is, gaan we elkaar niet meer zien? Ja, lachte hij, als het goed is zien we elkaar niet meer.
Opgewekt reed ik daarna door de duinen naar Wijk aan Zee. De staart van de storm Isha sloeg me nog venijnig in het gezicht, maar het deerde mij niet. In Wijk aan Zee hielden de grote jongens en meisjes van het toernooi rustdag. Driemaal hoera. Geen bewaking aan de poort, bijna geen toeschouwers en (Caissa zij geloofd en geprezen) ook de scheidsrechters waren er niet. Zelfs de camera bovenin de zaal was weg. Er stak alleen nog een los ethernetkabeltje uit de muur. We waren even met gewone mensen, tienkampers, onder mekaar. En die kun je vertrouwen.
Voordat ik naar huis reed, ging ik nog even bij Erwin Kalle kijken. Erwin had de hele middag vrolijk rondgetoerd in de zaal, alle ruimte. Nu had hij iets alleraardigst op het bord staan:
Erwin Kalle-Gunnar Sieber, zwart aan zet
Ik telde het materiaal. Twee stukken geofferd. Maar de zwarte koning is totaal de weg kwijt. Redt die het vege lijf? En zo ja, ten koste van wat? De zwartspeler dacht lang na. Daar kon ik niet op wachten. Ik moest naar huis. Later op de avond zag ik dat Erwin gewonnen had. Hoe? Ik ga het hem vragen.
Achter een plastic scherm
Het toernooi verliest steeds meer van zijn charme. Voorbeelden zijn de omslachtige en verplichte registratie voor bezoekers en dat rare plastic scherm, dat tussen de kijkers en de meesters en grootmeesters is opgehangen. Het gooien van aanstekers (of propjes met de beste zet) wordt zo wel erg moeilijk. Thuis kun je trouwens de partijen van de meesters en de grootmeesters, die respectievelijk “Challengers” en “Masters” heten, beter volgen en zonder al die narigheid. Toch rijd ik voor de tweede keer dit jaar door de duinen naar Wijk aan Zee. Er staat wind en het is ijskoud. Maar bij binnenkomst in de Moriaan neem ik een beker hete thee en een gevulde koek en kan ik er weer even tegen.
Vier foto’s. Veel verder kwam ik dus niet. De extra toegevoegde arbiter (?) had zijn beschermde stek achter het plastic verlaten op zoek naar onregelmatigheden in de zaal en hij kwam dus al snel bij mij uit, met mijn fototoestel tussen de amateurs. “Only ten minutes”, zei hij. “Last year you said seven”, zei ik om te pesten. Ik kende hem nog van vorig jaar. Toen had hij mij ook al vier keer tot de orde geroepen. Terwijl ik toen toch met zo’n achterlijk hemdje met persnummer en kaart rondliep. Dat had dus niet geholpen. Ik dacht dan doe ik het nu zonder. Helpt ook niet. Volgens mij worden wij allemaal met een cameraatje hoog in de zaal in de gaten gehouden. Hoe dan ook, ik mocht geen foto’s meer maken. Dus toen heb ik helemaal achterin de zaal nog een paar stiekeme shots genomen. Om het af te leren. Maar leuk is anders.
De wedstrijdleiding pleegt overleg hoe de varkentjes te wassen. Jeroen van den Berg gelooft het allemaal wel. Hij heeft het goed voor mekaar. De man links op de eerste foto is hoofdarbiter Pavel Votruba, een man naar mijn hart. Van die heeft niemand last. Geen wanklank gehoord. Maar die ander… Niet goed geluisterd waarschijnlijk. Hij kon het niet laten om mij steeds weer op te zoeken. Omdat ik foto’s maakte. De eerste keer was op de tribune, de tweede keer was mijn perskaart niet goed zichtbaar, de derde keer droeg ik ‘m verkeerd om en de vierde keer was midden in de zaal tussen de tienkampers halverwege de middag. Wat deed hij daar? Ik had geen vestje om. Only the first seven minutes, fluisterde hij. Ik hakkelde ja maar… I don’t care he said. Waarbij hij met zijn hoofd schudde en met zijn vinger zwaaide. Dat betekende twee keer nee. Toen ben ik god zij geloofd en geprezen (ik mag niet vloeken) toch maar weer zo’n achterlijk vestje gaan halen bij de receptie. Ik kreeg nummer 76. Nou dat is ook toevallig, zei ik stomverbaasd, precies goed. Je bent laat, zei de receptioniste, breng je ’t wel weer terug?
Elke dag was er een fotomoment voor de fotografen. Zeven minuten duurt zo’n moment. In de Johan Cruijff Arena was er een extra moment langs het veld. Dat duurde wat langer. Maar op het gras mocht je niet komen. En al helemaal niet met je gewone schoenen aan, zo van de straat. Maar Sjaak Swart kon het weer niet laten en Wesley So liep met hem mee. Weet Wesley veel. Er was al iemand onderweg om verder onheil te voorkomen. Mijn fotomoment is een ander en gestolen. Mocht niet zei de wedstrijdleider. Nee nou weet ik het wel, zei ik, maar ik doe het toch.
Toeschouwers waren er dit jaar in alle soorten en maten en vooral heel heel veel. Hoera, on line opgeven en nog gratis ook. Je bent toch zeker een dief van je portemonnee als je dat niet doet? In de bus maakte ik opnieuw kennis met Bart Romijn, die ik in 2019 al een keer ontmoet had. Hij wist het nog. Hij kwam uit Haren, met de trein, en had er zin in. Vooral in de consumpties, die waren heel niet duur, vond hij, daarvoor hoefde je echt niet thuis te blijven. Hij liet mij een foto zien, waar we allebei opstonden, opdat ik niet dacht dat hij maar wat kletste. In het weekend kwam hij niet, want dan liep hij met een vlag. Grensrechter, raadde ik? Ja, zei hij, als ik je dadelijk nog zie, drinken we wat in het café. Toch jammer van die vlag, zei ik, want in het weekend is het hier pas echt…lekker druk.
Gelukkig geldt er nog geen dresscode. Misschien iets voor een volgende keer? De toeschouwers hebben meer te bieden dan de schakers. Maar heel veel uitschieters zijn er niet. Ik beperk me tot twee voorbeelden. Links is een toeschouwer, rechts een schaker. Wit en zwart.
De koffie in de zaal en het bier in het café zijn al even aan de orde geweest. Als ik op de fiets was, at ik een gevulde koek voor ik terugreed. En als ik met de bus was, dronk ik een biertje voor ik terugreed. In het café demonstreerde Thomas Broek (hij won zijn vierkamp) welke vorderingen hij maakte. Kijk zei hij, moet je opletten. Ik zag het meteen. Met twee handen! Ja, zei hij, het is nog geen groot wonder, maar wel een klein.
Wijk aan Zee
25 januari 2023
tienkampen
Woensdagmiddag. Het is stervensdruk. De grootmeesters zijn onzichtbaar. Waarom bouwen ze geen tribune? En dat geregistreer… waarvoor? Allemaal grote onzin. Iedereen perst zich op het schavot. En op het podium zijn ze ook niet goed wijs. Ze moeten door een scan bij binnenkomst. Notoire valsspelers zijn het kennelijk. Of zijn ze bang dat Hansie alsnog naar binnen glipt? Waar gaat dit over? Fotograferen is er ook niet meer bij. Zelfs bij de “Qualifiers” niet. Die, weliswaar op het randje, gewoon beneden in de zaal zitten. Ik word voortdurend op de vingers getikt. Genoeg geklaagd. Eens kijken wat er te zien is bij de echte liefhebbers.
Maar eerst nog even deze foto. De mooiste van de dag.
Nagalakshmi wacht op Rameshbabu Praggnanandhaa en Vaishali Rameshbabu.
Vier tienkampers en twee toeschouwers met een stempel op hun hand
Pia Sprong
En deze foto mocht ik dus niet nemen, maar hij hoort erbij
en deze ook
Handen aan het hoofd
Noortje wees mij op een fotoserie in de Volkskrant met de ronkende titel “Helpende handen ondersteunen de schakende meesterbreinen”. Kan jij ook, zei zij. Noortje heeft een fotografie-opleiding gevolgd, dus ik geloof haar. Schakers denken met hun hoofd, maar schaken met hun handen. Het is daarom handig om de handen aan het hoofd te houden. Weten zij. Zoals de boer zijn handen beter aan de ploeg kan houden. Een boer weet doorgaans wel wat hij doet. Een schaker niet, die komt soms bedrogen uit.
Kijk, hier legt een schaker uit wat er mis ging. De tweede schaker is nog niet zover. Zijn hand beweegt zich tussen denken en doen. Dat is het spannendste moment.
Toch zijn er ook schakers die denken dat het zonder kan…
Voor de vijfde ronde van het Tata Steel Chess Tournament waren de masters uitgeweken naar de Johan Cruijff Arena in Amsterdam. En daar, je gelooft het niet, liepen ze Sjaak Swart tegen het lijf. Sjaak overhandigde Magnus Carlsen een Ajax-shirt. Dat was dus het fotomoment.
Daarna verkasten we met z’n allen van het veld naar de Amsterdam ’72 zaal. Daar was het aardedonker. Het licht voor zover aanwezig was van een hallucinerend blauw en alleen de borden van de spelers zagen meer licht. Een bijzondere vertoning. Dus maar overgeschakeld naar zwart en wit.
Na een tijdje had ik het wel geschoten en ben ik op huis aangegaan. En zo miste ik ook de tweede achtereenvolgende nederlaag van Magnus. Het lag niet aan het licht, zei hij veelbetekenend.
Dagvierkampen tweede ronde. Andere spelers, zelfde foto’s. Heb je er nog niet genoeg, vroeg iemand. Nee nooit. Zelfde foto’s, andere spelers. De amateurs zijn het leukst. En het nieuwe decor is fotogeniek. De profs, dat is een moeilijker verhaal.
De regels zijn aangescherpt. Geen foto’s. Alleen de eerste zeven minuten. Daarna niet meer. Ook niet vanaf de staantribune. Naast mij kwam een man staan die met een stokoude maar onverwoestbare Canon EOS 1 een aantal ratelende opnames maakte. Die was er dus gloeiend bij. De wedstrijdleider liet hem pas gaan toen hij op al zijn lenzen lensdoppen had gedaan. De camera mocht hij houden. Want, zei de wedstrijdleider fluisterend, hij had er ook zo een. Toen mochten ze mekaar wel weer. Dat was dus een geluk bij een ongeluk.
Aandoenlijk was het meisje dat in haar tekenboek een boodschap had geschreven: Magnus Carlsen please I’m your biggest fan when you’r ready come to the Picturetaker. Die hield ze de hele tijd omhoog als haar favoriet ging lopen.
Hoe dat afliep? Niet zo goed. Playing out of luck. Ik moest naar huis om eten te koken. Het was mijn beurt. Jouw beurt jouw beurt, sneerde Fons Vermeulen die buiten wat frisse lucht (hahaha, in Wijk aan Zee) stond te happen, dat heb je dan niet goed geregeld, ik heb twee weken vrij. De bofkont. Anish won van Magnus en ik stond aardappelen te schillen.
Mijn eerste dag als toeschouwer en fotograaf. Tweede ronde weekendvierkampen. Op de heenweg stormde het en goot het van de regen. Bij binnenkomst in het café besloeg mijn lens. De eerste foto moest uitgesteld worden. Het is nu de laatste foto geworden. In de gang zag ik Kees Egberts. Hierboven zit hij ergens te schaken in een zwarte trui. Ben jij ook op de fiets gekomen, vroeg ik. Hij zei: ben je gek geworden?
Toen ik me uit m’n regenpak geworsteld had, ging ik een heuse perskaart halen bij de receptie. Daarmee paradeerde ik, mijn clubgenoten vrolijk groetend, een tijdje door de zaal. Totdat ik zag dat bijna iedere onbenul zo’n ding had. Toen heb ik ‘m gauw weggemoffeld.
Er waren maatregelen afgekondigd om vals spelen te voorkomen. Dat viel reuze mee. Van beide heb ik niets gemerkt. Maar ik zag wel dat het decor vernieuwd was en de zaal anders ingedeeld. Waarna ik aan het eind van de middag opgelucht en voor de wind naar huis reed.
De soep wordt nooit zo heet gegeten, als ze opgediend wordt, meldde ik aan Nanny. Nou dan heb ik een verrassing voor je, zei zij, hier wel.
Tata Steel Chess Tournament (Wijk aan Zee 2016-2021)
Negen scènes uit het Tata Steel Chess Tournament in Wijk aan Zee, met onder anderen Sopiko Guramishvili, Alina l’Ami, Alexander Donchenko en Rameshbabu Pragnanandhaa. In afwachting van betere tijden, waarin we weer gewoon ons gang kunnen gaan, als speler of als toeschouwer.
Tata Steel Chess Tournament 2021
Dit is Alexander Donchenko. Hij werd laatste. Zeven keer verloor hij niet. Fier bleef hij overeind tegen de twee toernooiwinnaars. En tegen de wereldkampioen. Hij had met volle teugen genoten. Nu wil hij zijn laatste partij opgeven. Zijn tegenstander is weggelopen. De aandacht gaat naar de winnaars. Hij moet er om vragen. Hij doet het met zijn ogen.
Wijk aan Zee 2021
In het Noordhollands Dagblad zag ik een foto van de speelzaal. Ik mag die hier niet tonen, maar hij was beangstigend mooi. De Moriaan in getemperd blauw licht. Vanaf het balkon genomen. In het midden van de zaal stond een soort van doorzichtige kooi. En daarin veertien schakers en zeven tafels op een rij. Spotlicht viel op hun borden. Daarop speelden zij met kleine poppetjes. En ze waren allemaal van hout.
Wijk aan Zee 2020
Zo was het vorig jaar. Toen deden we allemaal nog mee. En waren we nog niet van hout. Is dat zo of denk ik het maar?
Nu wandel ik des morgens in de duinen, kijk ik des middags schaak en vergaap ik me des avonds aan tv. Wonderlijk hoeveel mensen plotsklaps de oorlog nog hebben meegemaakt. Soldaat van Oranje zijn ze waarschijnlijk mee in de war. Ik ga de knijpkat maar weer eens van zolder halen. Op avondklok rijmt verduisteren. Leer mij een bloembol eten. En dan nog wat: de vaccins zijn spoorloos, de bestuurderen zijn ten einde raad en heel Nederland is opeens Urk. Maar wanhoop niet, ik zeg maar zo:
Het schaken staat op een miserabel laag pitje. Het kaarsje van zaterdagteam SC Bakkum is inmiddels uitgewaaid. Er wordt naar lucifers gezocht. Maar gaat de KNSB ons in september nog iets bieden? Bestaat de schaakbond nog wel? Bij mij zijn de schaakstukken in quarantaine gegaan. Ze hebben liever niet dat ik ze aanraak. Voor mijn eigen bestwil, zeggen ze. Dus houd ik mij bezig met de onvoorstelbare hoeveelheid schaakfoto’s van de afgelopen tijd. Bijvoorbeeld van het Tata Steel Chess Tournament begin dit jaar in Wijk aan Zee. Tjonge, wat hebben we daar een geluk gehad! Nog net voor het carnaval uit. En misschien wel voor de laatste keer.
Ondertussen lees ik dat het Max Euwe Centrum Eline Roebers heeft uitgeroepen tot schaaktalent van het jaar. Zo, denk ik dan: je hoeft het dus zelf niet te hebben, talent, je kunt er wel oog voor hebben. Ik probeer haar vaak te fotograferen zonder dat ze het merkt. Alleen lukt dat vrijwel nooit. Ze is slimmer dan ik en houdt me in de gaten. En er zitten te vaak te veel andere mensen omheen. Zoals ook hier. Een zaal vol. En bijna allemaal in de risicogroep of daartegenaan zo te zien. De wat oudere talenten dus. De man met het witte haar (ja wie?) die ken ik niet. Paul Harmse met het geruite hemd (ja welk?) die ken ik wel, want hij is van Castricum. En Sernin van de Krol die is nog jong, rijzende ster in het gilde van schaakarbiters volgens het Noordhollands Dagblad. Hij grijpt zo min mogelijk in. Dus wat we hier zien is bijzonder.
Tata Steel Chess Tournament 2020
Tienkampen
17 januari 2020 … eerste ronde …… Zonder vrees of blaam
18 januari 2020 … tweede ronde ….. Uit een ander vaatje
19 januari 2020 … derde ronde ……. Ik lijk wel dronken
20 januari 2020 … vierde ronde …… Tweemaal applaus
21 januari 2020 … vijfde ronde …….. Analyseren noemt hij dat
22 januari 2020 … zesde ronde …… Mag dit allemaal?
23 januari 2020 … rustdag …………. Of golden hier andere wetten?
24 januari 2020 … zevende ronde … Er gebeuren rare dingen
25 januari 2020 … achtste ronde ….. Van de trap gevallen
26 januari 2020 … negende ronde … Rommeltje
Vierkampen
11 januari 2020 … tweede ronde van de weekendvierkampen
14 januari 2020 … tweede ronde van de dagvierkampen