Tata Steel Chess Tournament 2017 tienkampen

De eerste dag

Frank Sluiter in De Zon

Frank Sluiter kan zijn geluk niet op. Maak je een foto, vraagt hij. Hij wint. Zijn tegenstander heeft de zetten voor hem opgeschreven. We spelen de partij na in het café, met een cola.


We gaan nog even door, zegt hij, kijken hoe het afloopt, jij hebt wit. Ik dank je feestelijk, zeg ik, de groeten.



De tweede dag

Niet in de speelzaal, maar in het café worden de mooiste combinaties uitgevoerd; alles gaat daar een stuk makkelijker.



De derde dag

Thomas Broek boekt in tienkamp 2D zijn derde overwinning op rij.

Thomas Broek



De vierde dag

Paul Lieverst treft in 3D een tegenstander die wel wat voor remise voelt en het dus niet erg vindt dat de stelling dicht geschoven wordt. Paul weet daar doorgaans wel raad mee en ook nu slaat hij een flinke bres.

Paul Lieverst – Ed Baarslag

Zo, deze stelling gaat Paul dus winnen: Dg3 en kat in ’t bakkie. Maar wat fluistert hij nou? Dat zwart remise kan maken maar dan wel eerst zijn dame moet offeren? En dat hij zich dan op moet maken voor een toreneindspel, maar dat hij het nog wel even gaat proberen? Ik begrijp er geen hout van, maar knik begrijpend, want ik wil niet dom overkomen.

Verderop gekeken dan maar. Nou, leuk is anders. Gerard van Pinxteren speelt in 5K tegen Bas Roelen. Op twee borden lijkt het. Dat is twee keer niks. En waar haalt Bas nou opeens twee dames vandaan. Een met en een zonder pinnetje. Gerard kan opgeven.

En tot overmaat van ramp komt Paul melden dat hij remise heeft aangeboden. Het staat helemaal niet zo best meer, zegt hij. Dat klopt. Ik kan mijn ogen niet geloven. Paul is een tovenaar, maar soms ook niet. Hij zit er niet mee en gaat lekker snelschaken bij Excelsior.

Gelukkig is Thomas Broek er nog. Die heeft weer een wonderbaarlijke partij achter de rug. Een combinatie van een cakewalk en een achtbaan. Ogen dicht en riemen vast. Gisteren had er nog iemand in het café gekscherend gezegd: Thomas, die heb ik nog nooit een risico zien nemen. Dat heeft hij dus niet op zich laten zitten.

Albert Termeulen – Thomas Broek

Waar het zwarte paard vandaan komt weet ik niet zeker, Thomas heeft in zijn hand als ik bij zijn bord aankom. Hij slaat er de pion op f3 mee. Het is de slotact van een wilde partij en wit drinkt de gifbeker moedig leeg (Pxf3 Pd6 Pe1+ Pxb7 Tg1 mat).

De vijfde dag

Als Erik Schoehuijs verliest zegt hij: ik heb er weer een heleboel van geleerd. Dat is mooi. Zo wordt hij een beter schaker. Maar nu overdrijft hij toch een beetje. In vijf ronden vier keer verliezen, zoveel leerstof ineens kan een mens niet aan. En het is ook niet leuk voor de anderen. Er is geen eer meer te behalen. De man die in de eerste ronde slechts een half punt tegen hem scoorde, zien we elke dag een beetje bleker worden. Hij heeft zichzelf ernstig tekort gedaan.
Maar hoe komt dat nou? Dit keer heeft hij een tafel aan het gangpad en ik sta er dus met mijn neus bovenop. Het is ongelooflijk hoeveel je aan de zijlijn ziet… als je het niet allemaal zelf hoeft te bedenken.


De zesde dag

Vanmorgen werd Nanny wakker, helemaal in de war. Ze had gedroomd dat alle schakers boos op mij waren. Om de stukjes die ik schreef. Ze hadden geroepen: Hier zijn wij niet van gediend. En Danny de Ruiter was de woordvoerder geweest en die had verklaard dat ik moest betalen voor die stukjes. Ik vroeg hoe ken jij Danny de Ruiter? Dat was dus uit de verhalen van Erik S. Ondertussen was ik behoorlijk in mijn sas met die gedroomde aandacht, maar Nanny zei: je moet er mee ophouden. Dus sloeg ik vandaag een rondje tienkamp over en reisde met de Masters mee naar de Philharmonie in Haarlem.

Daar zie ik in de grote zaal Fons Vermeulen, die er ook wat van kan. Al tijdens de openingstoespraak begint hij te sputteren, omdat de Mayor of Haarlem opeens de Major of Haarlem is. De Masters zitten er niet mee en gaan aan het werk

Tata Steel Chess on Tour in Haarlem

Een zaal verder zitten de commentatoren van dienst. Yasser Seirawan en Tex de Wit. Dat is instructief maar lang niet zo’n vrolijke boel als vroeger, getuige een verslagje van Nanny uit de tijd dat er nog een commentaartent op de Dorpsweide in Wijk aan Zee stond, waarin Lex Jongsma en Vlastimil Hort hun kunsten vertoonden:

Ik besloot even te gaan kijken wat er in de commentaartent te doen was. Tweehonderd man zaten ademloos te kijken naar een soort cabaretvoorstelling door twee heren. In de ene herkende de ik Lex Jongsma: “Dis is e riemarkebel moef, not so bed et ol”. De ander sprak met een zwaar Oost-Europees accent en banjerde met een kop koffie over het toneel “You are realllly wellll educated!” Af en toe, als ome Lex met de stukken op het demonstratiebord aan het schuiven was, stelde de ander de zaal een quizvraag. Wie kwam er altijd vijf minuten te laat vanwege de fotografen? Dat was kennelijk niet zo moeilijk en nog actueel ook op het ogenblik: Fisher, riepen er een paar uit de zaal. En dan was er nog de Joegoslaaf, een Serviër eigenlijk die ‘The Toiletplayer’ genoemd werd omdat hij stiekem een zakspelletje meenam op het toilet? “Er hat eine Zigeunerin geheiratet” schakelde de Tsjech over op het Duits. “Ich hab noch gegen ihm gespielt!” riep de heer Jongsma uit. Er golfde een lach door de zaal waardoor ik het antwoord niet verstaan heb. Maar vermakelijk was het wel.

Uit welke eeuw stamt dit fragment? Nu moet je mobieltje uitstaan en mag je alleen fluisteren, want we zijn: on air

Yasser Seirawan en Tex de Wit

Maar vrolijk als altijd zijn de kinderen die de rest van het gebouw voor hun rekening hebben genomen met hun schoolschaakkampioenschappen

Girl Power

De zevende dag

Johan Buis speelt in een hoekje van de zaal betonschaak. Hij wordt betrapt, maar kan er om lachen. Ook zijn buurman ziet, na even geschrokken te zijn, de humor er wel van in.

De koffiehoek van vijftien jaar geleden heet nu catering, maar de uitslagenwand is onveranderd.

De achtste dag

De laatste twee ronden van de tienkamp houd ik voor gezien. Erik is er gisteren al mee opgehouden. En het is weekend en dan is het mutjevol in de Moriaan. Daarom alleen nog een paar foto’s uit vorige ronden. Morgen volgt het restant.

De negende dag

Zo, dat was het. Heel veel foto’s gemaakt, maar geen enkele zet gedaan. Dat moet de volgende keer maar weer eens andersom.

Texelstroom

De boot naar Texel heet nu Texelstroom en is gloednieuw. Je weet niet wat je meemaakt. Zo mooi. Alles geruisloos en op groene stroom. Maar bij de draaideur naar de lounge ging er toch iets mis. Ik ben de Dekamarkt gewend en daar gaat ie vanzelf. Met “Je moet hier wel duwen” hielp een mevrouw mij uit de droom. Het bleek de voorbode van een groter foutje in het ontwerp, want toen we ons breeduit geïnstalleerd hadden op luxe kussens achter het panoramaglas, bleek de nieuwe aanwinst het Marsdiep niet op te willen, wat toch een minpuntje is voor een veerboot naar Texel.

Drie kwartier genoten we van een veelbelovend uitzicht op het eiland, voordat de prima donna eindelijk van wal stak. De mevrouw die mij de draaideur had uitgelegd zei dat het allemaal goed kwam, want dat deze boot de overtocht ook in tien minuten kon doen, dus de verloren tijd was zo ingehaald. En als de bus er niet meer stond aan de overkant, mochten we met haar meerijden naar Den Burg. Ik vertelde haar van de schakers uit Castricum die een partijtje kwamen spelen op het eiland tegen En Passant en of ze die ook mee kon nemen, maar daar was haar autootje toch te klein voor.

2016-texel-castricum-op-bezoek-bij-en-passant-20161029-pentax-k5iis-16622

De mannen van En Passant hadden op ons gewacht. We werden door het keukentje van de Buureton naar binnen geleid en kregen eerst uitleg over de koffiekannen, het koffiezetapparaat, de consumptielijst en de geheime plek van het bier. Voorzitter Wim Pool bleek het goede briefje, namelijk dat met de opstelling, bij zich te hebben en zo kon de schaakwedstrijd En Passant – Castricum 2 zij het met ruim een uur vertraging beginnen.

Thomas Richter

De eerste borden van Castricum kregen het gelijk al erg moeilijk. Hidde Brugman leverde materiaal in bij Jaap Dros, Ger Holsteijn had het te kwaad tegen En Passant-paradepaard Thomas Richter en Gerard Kuijs voerde een kansloze verdediging tegen de aanval van Kees de Best.

Gerard van Pinxteren met wit tegen Gert Both met zwart

En tot overmaat van ramp overschatte Gerard van Pinxteren zijn stelling, waarna hij gevloerd werd door een vlijmscherpe combinatie van Gert Both.

Gerard van Pinxteren – Gert Both, stelling na 23…Ta8-d8

Wit speelde 24.Pf3xe5? en werd verrast door 24… Td8-d2 25. Dc2xc3 Td8-d1+! 26. Lc4-f1 Da3xc1!

Even later prees Wim Pool zich gelukkig dat tegenstander Dick van Barneveld niet had geprofiteerd van zijn gepriegel met dame en toren in de linkerbenedenhoek van het bord. Met de remise was hij dus wel tevreden en hij ging samen met mij op zoek naar een frituurpan want hij had wel goed ontbeten, maar daarna niets meer gegeten en hij had nu trek in een broodje kroket.

Co van Heerwaarden en Ab Hoolhorst analyseren de eindstelling van hun partij

Tussendoor kwam Ab Hoolhorst vragen of je moest blijven noteren met minder dan vijf minuten op de klok. Hij had er nog dertien maar hij sloeg zich kranig door de problemen heen die Co van Heerwaarden hem voorschotelde en bereikte op tijd remise door zetherhaling, waar hij erg blij mee was.

Toen kwamen de echte meevallers. Egbert Kooiman had vroeg in de partij een stuk geofferd, maar kreeg onvoldoende aanval en zou verloren hebben als niet op het eind zijn tegenstander Gerard Postma naar het verkeerde paardje had gefloten:

Gerard Postma – Egbert Kooiman, stelling na 32.Pb7-c5? Lf4-e3+

Natuurlijk had hij eerst Pc3-d5+ moeten doen, nu kon het niet meer, want het is schaak. De eerste meevaller. Bovendien gaf hij meteen op. De tweede meevaller. Na 33.Kg2 Lxc5 34.b4! Ld6 35.Pd5+ en 36.a4 zouden alle gaatjes gestopt zijn en was het remise geweest!

Han Duinker

Dan Han Duinker. Die speelde een dijk van een partij met een onverwacht slot. De derde meevaller.

Toen was het geluk van Castricum op. Hidde Brugman was als laatste over. Hij had een formidabele partij gespeeld, waarin hij in het eerste kwart zo ongeveer al zijn bedenktijd verbruikte. De rest hoefde hij dus niet te noteren, maar gelukkig bleef de rustig spelende Jaap Dros dat wel doen, zodat we toch alle zetten hebben.

Achteraf bleek dat Hidde bijna de hele partij aan de leiding was geweest, behoudens een vingerfoutje in het midden. Maar vooral het einde was bloedstollend. Door de tijdnood van Hidde en het verzet van Jaap Dros tot en met het onwaarschijnlijke slot.

Hidde Brugman – Jaap Dros, stelling na 69. Th5-d5 Ka8-b8

Hidde speelde hier 70. Td5-d7 in plaats van Td8. Geen man overboord, want na 70. … Kb8-c8  71. Td7-c7+ Kc8-b8 72. Tc7-b7+ Kb8-c8 had Hidde er zowaar weer een halve minuut bij en kon hij aan de afronding beginnen: 73. Kb5-a6 g4-g3 74. f2xg3 Tg8xg3 75. c6-c7? Arme Hidde, want dat buitenkansje liet Jaap Dros zich niet ontnemen:

75. … Tg3-a3+

De ontgoocheling bij Castricum was ongeveer even groot als de opwinding bij En Passant. Dat had de wedstrijd op de valreep gewonnen!

Gelukkig verzorgde de oude vertrouwde Dokter Wagemaker de terugvaart…


Adieu Texel!